عمر (زندگی)عمر، به طول زندگی و یا دوران حیات گفته می شود. ۱ - کاربرد فقهیاز احکام مرتبط با آن در باب‌های طهارت، صلات، حج، عمری، نکاح، یمین، نذر و شهادات سخن گفته‌اند. ۱.۱ - باب طهارتبه تصریح برخی، زمان انجام دادن غسل‌هایی که به سبب ارتکاب اعمالی چون دیدن فردِ به دار آویخته، مستحب می‌شود، تا پایان عمر امتداد دارد؛ هرچند مستحب است در به جا آوردن آن مبادرت ورزد و آن را به تأخیر نیندازد. ۱.۲ - باب صلاتوقت به جا آوردن نماز قضا بنابر قول مشهور میان متأخران تا پایان عمر امتداد دارد. هر نمازی که باید فوری به جا آورده شود، مانند نماز آیات برای زلزله، وقت آن تا پایان عمر استمرار دارد و در هر زمان به نیّت ادا گزارده می‌شود. [۵]
انصاری، مرتضی بن محمدامین، صراط النجاة، ص۱۵۱.
۱.۳ - باب حجحج و عمره مفرده با وجود شرایط در طول عمر یک بار بر مکلّف واجب می‌شود. زیارت رسول گرامی خدا صلّی اللّه علیه و آله‌و اهل بیت علیهم السّلام در طول عمر، دست کم یک بار مستحب مؤکد است. ۱.۴ - باب عُمریاز عقود لازم عمری است که عبارت است از در اختیار قرار دادن عینی چون خانه و وسیله نقلیه برای استفاده رایگان از آن، به مدت عمر خود یا طرف مقابل. ۱.۵ - باب نکاحمستحب است نوزاد را در هفتمین روز ولادتش عقیقه کنند. در صورت انجام نشدن آن، استحباب تا آخر عمر، بلکه پس از مرگ او نیز باقی است ۱.۶ - باب نذر و یمینکسی که نذر کرده یا سوگند خورده کاری انجام دهد، در صورت عدم تعیین وقت برای آن، زمان انجام دادن آن تا آخر عمر وی امتداد دارد و حنث (شکسته شدن) تحقق نمی‌یابد، مگر هنگام غلبه ظن به عدم توانایی بر انجام دادن آن بعد از این زمان که در این صورت، مبادرت به عمل بر او واجب می‌شود. [۱۱]
حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، ج۱۳، ص۱۶۷.
۲ - بهره‌گیری از فرصت عمرصرف کردن عمر در امور بی فایده کراهت دارد. مستحب است انسان فرصت‌ها را غنیمت بشمارد. از پیامبر اعظم صلّی اللّه علیه و آله نقل شده است:«از دست دادن فرصت‌ها غصه‌ها را در پی دارد. فرصت‌ها همانند گذشتن ابرها (با سرعت) می‌گذرند». ۳ - عوامل طول عمردر روایات، امور زیر از عوامل طول عمر شمرده شده است:کارهای نیک احسان کردن و صدقه دادن صله رحم زیارت امام حسین علیه السّلام سبک بودن بدهی، اول صبح صبحانه خوردن، کم همبستر شدن با همسر، کفش راحتی و خوب پوشیدن شستن دست‌ها پیش و پس از غذا و دعا . ۴ - عوامل کوتاهی عمرزنا عقوق والدین ، قطع رحم و ترک زیارت امام حسین علیه السّلام از عوامل کوتاهی و کاهش عمر شمرده شده است. ۵ - پانویس۶ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۵، ص۴۷۱، برگرفته از مقاله«عمر». |